Trichomy - esencja konopi
Tak jak człowiek bez powietrza byłby niczym, tak konopie bez trichomów nie byłyby tak potrzebną nam rośliną. W istocie, trichomy gruczołowe – inaczej wydzielnicze gruczoły żywiczne wyglądające jak włoski, które wykonują biosyntezę. Nazwa pochodzi od greckiego Tríchōma, co oznacza „wzrost włosów”. Gdy się bliżej przyjrzymy liściom i pąkom, zauważymy na konopi kryształy, które dotykając okażą się lepkie. Faktycznie, pod mikroskopem okazuje się, że trichomy to małe rzęski. Ależ ci Grecy mieli oko.
Na powierzchni rośliny konopi trichomy wytwarzają żywicę, która zawiera najbardziej pożądane przez nas źródło flawonoidów, kannabinoidów i terpenów. Znajdują się w kwiatostanach rośliny konopi oraz przyległych łodygach i liściach podczas fazy kwitnienia. Kwiaty pokryte gęsto trichomami świadczą o bardzo dobrej kondycji konopi i możliwej wysokiej jakości suszu.
Spis treści
Jak szukać kannabinoidów w trichomach konopi?
Rodzaje trichomów
Wyróżniamy trzy rodzaje (fazy wzrostu) trichomów konopi w miarę dojrzewania rośliny:
- Bulwiaste (faza przejrzysta) – jest to wczesny etap, gdzie mają około 15-30 mikronów. W tej fazie ilości kannabinoidów są niewielkie.
- Główkowato-siedzące (faza mleczna) – mleczne trichomy mają 25-100 mikronów. Ilości kannabinoidów są większe.
- Trichomy główkowato-nóżkowate (faza bursztynowa) – trichomy osiągają 150-500 mikronów. W tej fazie kwiaty konopi i po tym kolorze większość hodowców może sprawdzić, że są najbardziej obfite i zawierają terpeny i kannabinoidy w największej ilości. Są głównym źródłem THC i CBD. W tej fazie następuje rozkład THC do CBN.
Bursztynowe trichomy - jak powstają kannabinoidy i terpeny?
Trichomy są wyspecjalizowanymi wielokomórkowymi wypustkami tkanki roślinnej, które funkcjonują jako miniaturowe fabryki produkujące metabolity wtórne. Występują one u około jednej trzeciej wszystkich roślin okrytozalążkowych, gdzie pełnią różnorodne funkcje w interakcjach roślina-środowisko . Produkcja różnych metabolitów wtórnych w trichomach gruczołowych jest często specyficzna dla danego gatunku. Podczas gdy terpenoidy stanowią prawdopodobnie największą klasę metabolitów wtórnych produkowanych przez włośniki gruczołowe, inne popularne klasy związków obejmują fenylopropanoidy, cukry acylowe, flawonoidy i metyloketony. Kannabinoidy są klasą związków terpenofenolowych, które oddziałują z ludzkim układem endokannabinoidowym i występują wyłącznie w trichomach odmian konopi Cannabis sativa l.
Nie od razu w konopiach pojawia się CBD. Rośliny wystawiane są na działanie środowiska, działa na nie ciepło. Zachodzą w nich zmiany szczególnie w strukturze chemicznej. W bursztynowych trichomach tworzą się „prekursorzy kannabinoidowi” – pirofosforan geranylu i kwas oliwetolowy. I dopiero, gdy te dwie substancje się połączą otrzymujemy pierwszy kannabinoid, Kannabigerol – CBG. A dokładniej jego kwasowa forma, czyli kwas kannabigerolowy – CBGA.
Struktura CBGA to C₂₂H₃₂O₄ (specjalnie piszemy wzory chemiczne, żeby lepiej unaocznić zmiany jakie zachodzą)
W tym momencie rozpoczyna się biosynteza CBGA wraz ze specyficznymi enzymami. W zależności jaki to enzym możemy uzyskać trzy substancje:
- THCA – kwas tetrahydrokannabinolowy
- CBCA – kwas kannabichromenowy
- CBDA – kwas kannabidiolowy
Wszystkie mają ten sam wzór cząsteczkowy — C₂₂H₃₀O₄, ale różnią się ułożeniem atomów. Dzięki temu każda substancja działa inaczej
Te formy to są tzw. formy kwasowe. W tym momencie nasza konopia posiada niewielką ilość aktywnych substancji. Dlatego potrzebujemy kolejnego etapu – dekarboksylacji, czyli usuwamy jeden atom węgla i dwa atomy tlenu. Matematycznie możemy to zapisać jako -CO₂
Ten etap otrzymujemy podczas wystawiania konopi na ciepło.
Otrzymujemy wtedy:
- THC – tetrahydrokannabinol
- CBC – kannabichromen
- CBD – kannabidiol
Tak jak w poprzednim etapie, wszystkie mają ten sam wzór cząsteczkowy — C₂₁H₃₀O₂. I znowu, różnią się ułożeniem atomów, co wpływa na to, że każdy składnik ma inne właściwości.
Na tym etapie pozostaje bardzo niewielka ilość CBG, jest to resztka, która zostało po poprzednich przemianach chemicznych.
Wzór CBG – C₂₁H₃₂O₂
Widać, że THC od CBG różni się tylko o H₂.
Trichomy konopi i jak wpływają na warunki środowiskowe?
Wyróżniamy dwa główne cele i zastosowania trichomów w konopiach:
- Zapewniają podstawową ochronę roślin - chronią przed promieniami UVB, jak również przed pasożytniczymi grzybami i szkodnikami np. odstraszając owady
- Dla zbierających – żeby wiedzieć, w której fazie kwitnienia jest roślina. Przyjmuje się, że najbardziej odpowiedni czas zbiorów jest wtedy, gdy około 20-30% trichomów jest w fazie bursztynowej. W zależności od rodzaju konopi i doświadczenia rolnika liczba ta może ulegać zmianie.
Źródło:
- "Cannabis sativa: The Plant of the Thousand and One Molecules", Christelle M. Andre, Jean-Francois Hausman and Gea Guerriero, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4740396/
