Czym jest beta-kariofilen?
BCP, czyli beta-kariofilen (ang. β-caryophyllene), to naturalny związek chemiczny z grupy seskwiterpenów, które występują w roślinach. Jest to główny składnik wielu olejków eterycznych pozyskiwanych z roślin spożywczych, takich jak konopie, goździki, chmiel, czarny pieprz, oregano i rozmaryn, nadając im charakterystyczny aromat.
Naturalne źródło beta-kariofilenu
β-kariofilen to terpen
Beta-kariofilen to terpen, który występuje zazwyczaj w postaci mieszaniny różnych seskwiterpenów, takich jak alfa-humulen czy izokariofilen. Jest to związek o skomplikowanej strukturze pierścieniowej, zawierający dziewięcioczłonowy pierścień z transendocyklicznymi wiązaniami podwójnymi, co nadaje mu ruchliwość konformacyjną i większą reaktywność chemiczną.
Oprócz beta-kariofilenu, występuje także jego izomer cis, czyli izokariofilen, oraz inne pochodne, takie jak tlenek beta-kariofilenu. Alpha-humulen to kolejny izomer beta-kariofilenu, który charakteryzuje się otwartym pierścieniem zawierającym jedenastoczłonowy pierścień z trzema transendocyklicznymi wiązaniami podwójnymi.
Kilka słów o układzie endokannabinoidowym
Układ endokannabinoidowy (ECS) spełnia wiele funkcji w organizmie i ma znaczący wpływ na rozwój różnych chorób, co sugeruje szerokie możliwości wykorzystania terapeutycznego ukierunkowanych substancji modulujących układ endokannabinoidowy. Składa się on z naturalnie występujących endokannabinoidów, receptorów kannabinoidowych, głównie CB1 i CB2 oraz enzymów odpowiedzialnych za produkcję i rozkład endogennych kannabinoidów. Każdy z tych elementów stanowi potencjalny punkt zaczepienia dla opracowywania leków.
Szczególnie interesującą farmakologicznie aktywnością charakteryzuje się aktywacja receptorów CB2, ponieważ może ona wywoływać działania terapeutyczne, takie jak przeciwdziałanie procesom utleniania, redukcja stanów zapalnych, regulacja układu immunologicznego oraz hamowanie apoptozy, bez powodowania efektów psychotropowych, które mogą występować przy aktywacji receptorów CB1. Pomimo ograniczeń związanych z występowaniem efektów psychotropowych, rozwój kliniczny substancji aktywujących bezpośrednio receptory CB1 był hamowany.
Jednakże aktywacja receptorów CB2 wydaje się wywoływać terapeutyczne odpowiedzi, nie powodując przy tym niepożądanych efektów ubocznych o charakterze psychotropowym. Dlatego też, zainteresowanie aktywacją receptorów CB2 przy pomocy agonistów farmakologicznych stale rośnie zarówno w środowisku naukowym, jak i w przemyśle farmaceutycznym.
Beta-kariofilen (BCP) ma korzystne działanie dla organizmu
Odżywianie to kluczowy czynnik wpływający na zdrowe starzenie się oraz ograniczanie chorób związanych ze stylem życia. W tych chorobach istotną rolę odgrywają zmiany immunologiczne, zapalne i oksydacyjne. W ostatnich latach suplementy zyskały na popularności ze względu na ich potencjalne korzyści zdrowotne i rosnący popyt na terapię dietetyczną.
Badania sugerują, że pokarm bogaty w naturalne substancje modulujące układ endokannabinoidowy (ECS) może mieć pozytywny wpływ na zdrowie, szczególnie poprzez wpływ na receptory CB1 i CB2. Składniki takie jak beta-kariofilen (BCP), obecny w wielu roślinach jadalnych i przyprawach, mogą mieć działanie przeciwzapalne i chronić tkanki, co przyczynia się do ogólnego dobrego samopoczucia.
Beta-kariofilen jest jednym z terpenów, szeroko stosowany w tradycyjnej kuchni i medycynie, a jego spożycie może być korzystne dla zdrowia metabolicznego. Owoce, kwiaty, nasiona, liście, olej i ekstrakt roślinny bogate w BCP mogą być stosowane jako skuteczny suplement układu endokannabinoidowego. Spożywanie warzyw i przypraw bogatych w BCP może zatem wspomagać zdrowe starzenie się oraz przyczyniać się do ograniczenia chorób immunozapalnych.
Oddziaływanie między kannabinoidami a terpenoidami
W ostatnich latach badania naukowe wykazały, że oddziaływania między cannabinoidami a terpenoidami mogą powodować tzw. "efekt otoczenia". Po raz pierwszy zjawisko to opisali Ben-Shabat i jego współpracownicy w odniesieniu do konopi. Efekt otoczenia, wynikający z synergii między terpenami a kannabinoidami, pozytywnie wpływa na działanie kannabinoidów.
W składzie konopi znajduje się wiele substancji chemicznych, w tym dominuje terpen, które odgrywają rolę w procesach życiowych rośliny oraz nadają jej charakterystyczny smak i zapach. Russo zaproponował wykorzystanie synergii różnych fitochemikaliów, takich jak kannabinoidy, terpeny i flawonoidy, w celu osiągnięcia maksymalnego efektu farmakologicznego. Istnieją jednak badania, które kwestionują istnienie efektu otoczenia, sugerując, że terpenoidy nie modulują działania kannabinoidów ani nie wpływają na receptory kannabinoidowe w konopiach indyjskich. Jednak inne badania wskazują, że terpeny mogą mieć wpływ na działanie kannabinoidów poprzez różne mechanizmy, co wymaga dalszych badań.
Dodatek terpenów, takich jak β-kariofilen (BCP), może wpływać na zapach i działanie konopi indyjskich, a także odgrywać rolę w tradycyjnych praktykach, np. w szkoleniu psów do wykrywania substancji psychoaktywnych. Konopie są wykorzystywane w celach spożywczych i napojowych od tysięcy lat, a dodatek pieprzu do tych napojów może wpływać na równowagę działania konopi, co może być związane z efektem otoczenia terpenów i kannabinoidów. W związku z rosnącym zainteresowaniem kannabinoidami w medycynie, konieczne jest dalsze badanie interakcji między fitokannabinoidami a terpenoidami, aby lepiej zrozumieć ich potencjalne korzyści zdrowotne.
Beta-kariofilen wykazuje silniejsze działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe w połączeniu z CBD
Dotychczasowe badania wykazały, że kannabinoidy i terpeny mają synergiczne działanie i posiadają wartość terapeutyczną. W niedawno przeprowadzonym badaniu z 2022 roku stwierdzono, że połączenie beta-kariofilenu (BCP) i kannabidiolu (CBD) wykazuje synergistyczny efekt przeciwbólowy bez żadnych skutków ubocznych. Istnieje kilka potencjalnych mechanizmów, które mogą przyczynić się do synergicznej interakcji między CBD a BCP. CBD działa na receptor przejściowy potencjału waniloidowego 1 (TRPV1) oraz na receptor serotoninowy 5-HT 1A połączony z białkiem G. BCP jest natomiast selektywnym agonistą receptora CB2. Możliwe wzajemne oddziaływanie pomiędzy tymi receptorami GPCR może prowadzić do wzmocnionej sygnalizacji, co odgrywa istotną rolę w synergicznym działaniu przeciwbólowym kombinacji β-kariofilenu i CBD.
Podsumowanie - właściwości i działanie beta-kariofilenu
Beta-kariofilen (BCP) jest naturalnym związkiem występującym w konopiach oraz w różnych roślinach jadalnych i przyprawach, takich jak czarny pieprz, goździki czy bazylia. Ma on charakterystyczny zapach i smak, który nadaje potrawom przyjemny aromat. Co więcej, BCP wykazuje wiele korzystnych właściwości zdrowotnych. Jest to przede wszystkim silny przeciwzapalacz, który może pomóc w redukcji stanów zapalnych w organizmie. Ponadto, BCP ma potencjał modulowania układu endokannabinoidowego poprzez wpływ na receptory CB2, co może przyczynić się do równowagi metabolicznej i łagodzenia stresu oksydacyjnego. Dzięki swoim właściwościom przeciwbólowym i neuroprotekcyjnym, beta-kariofilen może być również użyteczny w terapii różnych schorzeń, takich jak choroby zapalne czy zaburzenia neurologiczne. W związku z tym, spożywanie pokarmów bogatych w BCP może przynieść wiele korzyści dla zdrowia i ogólnego samopoczucia.
Źródło
- "A focused review on CB2 receptor - selective pharmacological properties and therapeutic potential of β-caryophyllene, a dietary cannabinoid" Hebaallah Mamdouh Hashiesh, Charu Sharma, Sameer N. Goyal, Bassem Sadek, Niraj Kumar Jha, Juma Al Kaabi, Shreesh Ojha
Poznaj odpowiedzi na ważne pytania na temat beta-kariofilenu
(FAQ)
Co to są terpeny?
Są to związki wydzielane przez rośliny, które odstraszają drapieżniki i zwabiają zapylaczy, dlatego też wykorzystuje się je w aromaterapii. Często możemy się spotkać również z inną definicją – terpenoidy. Działają w ten sam sposób co terpeny, ale wytwarzane są dopiero podczas fazy suszenia kwiatów. W konopiach jest ponad 100 różnych terpenów. Każda odmiana konopi posiada inne terpeny. Od tego ile i jakie terpeny otrzymamy wpływa wiele czynników – klimat, nawozy, gleba, pogoda, a nawet pora dnia.